Op bezoek bij de kinderrechter

Als je ouders gaan scheiden, krijg je als minderjarige een brief toegestuurd van de rechtbank. De intro van de brief luidt: ‘Je hebt misschien wel gehoord dat jouw ouders gaan scheiden. Dit heeft ook gevolgen voor jou.’ Het is er eentje van de categorie In your face. Ik hoop maar dat het kind überhaupt gehoord heeft dat zijn ouders gaan scheiden, anders komt dit als een regelrechte nachtmerrie keihard aan. Maar goed, dat is een taak voor de ouders. Zij moeten hun kind inlichten en het eerlijke verhaal vertellen.

Het kind wordt gevraagd om de vragen in de brief te beantwoorden en terug te sturen, of om langs te komen bij de rechtbank.

Stel, je kiest voor de eerste optie. Langskomen vind je als kind echt even te spannend of je hebt er nauwelijks tijd voor. Als kind van gescheiden ouders heb je nu eenmaal een druk schema. De brief bevat een aantal moeilijke benamingen en woorden, zoals ‘indien’ en ‘griffier’. Ik zou dat als journalist/schrijver toch iets anders aanpakken. Proberen het kind echt aan te spreken in zijn eigen woorden. Al snel volgt een vraag als: wat wil je opmerken over de alimentatie voor jou? Wat worden er voor antwoorden verwacht van zo’n kind? ‘Ik zou het graag willen verdubbelen zodat ik meer zakgeld kan uitgeven per maand’, of ‘ik wil zo veel mogelijk centjes hebben’.

Zeker een jong kind weet daarnaast helemaal niet wat ‘alimentatie’ betekent. Laten we dit begrip eerst even uitleggen, voordat we er een vraag over stellen aan een minderjarige. Sterker nog, laten we er een andere term voor gebruiken, in de taal van de kinderen. En moeten we überhaupt zoiets vragen aan een kind? Dat is toch wel een vraag die door mijn hoofd spookt. Als alimentatie, dat behoort tot het brede begrip ‘geld’ rondom scheidingen, misschien wel de nummer 1 aanleiding is tot flinke ruzies, hoe kan er dan worden verwacht van een kind dat hij of zij dit vlekkeloos beantwoordt?

Welke omgang wil je met de ouder bij wie je niet woont? is een andere vraag die schriftelijk gesteld wordt aan het kind in de brief van de rechter. Volgens mij is het niet aan het kind om de omgang te bepalen. Dat is aan de ouders en eventueel een derde partij als zij er niet uitkomen. In mijn ogen is het beter om erachter te komen waar het kind zich fijn bij voelt. Dát zouden we moeten vragen. Hoe lastig het is om daarheen te reizen, op welke dagen dat zou kunnen, enzovoorts. Het leidt misschien tot hetzelfde antwoord, maar de vraag is anders. In de taal van het kind, in het belang van het kind.

En stel, je kiest voor de optie langskomen. Op ons forum van villapinedo.nl krijgen we regelmatig berichten te zien van kinderen die tegen dit gesprek opkijken. Ze kunnen naar 1 op de 11 rechtbanken in Nederland, en moeten vaak een aardige afstand afleggen om het juiste adres te vinden. Deze nieuwigheid maakt zo’n dag nóg spannender voor het kind, nog stressvoller. En dat is jammer, maar vooral onnodig.

Het zijn de details, de kleine dingen die een scheiding zo pijnlijk en verdrietig maken voor een kind. Natuurlijk de scheiding zelf, natuurlijk het feit dat je ouders elkaar niet meer willen vasthouden, elkaar het liefst niet meer willen zien, terwijl ze jaren lang knuffelen en zoenend aan je zijde liepen. Maar vooral de nasleep is pijnlijk voor een kind. De regelingen achteraf, de discussies en ruzies na afloop. Over geld, over afspraken, over weekenden. Het is zo belangrijk en fijn voor het kind als alles op een rustige manier verloopt, zodat je goed kunt nadenken over de dingen die JIJ belangrijk vindt, waar JIJ je fijn bij voelt. Laat het kind eerst wennen aan het feit dat er plotseling een hele hoop gaat veranderen. Laat het kind zich goed voelen en rustig in gesprek gaan op een bekende plek. In een vertrouwde omgeving, dichtbij. Niet in een rechtbank waar je nog nooit bent geweest en eigenlijk ook liever niet wilt zijn. Maar gewoon op school, of op de voetbalclub. Maak zo’n dag niet spannender en zwaarder dan dat ‘ie al is.

Want, beste mensen, verplaats je eens heel even, voor één moment, in de situatie van het kind. Beeld je in dat je op het station staat, zoekend naar de juiste trein en de rechtbank waar je moet zijn. De rechter, soms in toga en soms niet, die je allerlei moeilijke vragen stelt. De spanning, de stress, het onbekende. Je moet als kind een loodzware stap zetten, op een plek waar je nog nooit bent geweest. Volgens mij kan dat anders.

Yannick (23)

www.yannicklgd.wordpress.com

In dit filmpje vertellen een aantal jongeren van Villa Pinedo over het Kinderverhoor.